5 vragen aan de minister van energie

1. De kernuitstap is een cruciaal onderdeel van uw beleid. Kan u uitleggen waarom nieuwe gascentrales nodig zijn om hernieuwbare energie aan te vullen in de energiemix? Waarom dan niet gewoon een kerncentrale openhouden? En hoe lang blijven die gascentrales nog een deel van onze energieproductie?

Tinne Van Der Straeten: ‘De tijd van halfslachtigheid is voorbij. We nemen het energiebeleid voortaan in eigen handen. Door het stop-and-go-beleid van de afgelopen jaren is er onvoldoende geïnvesteerd in alternatieven. Duidelijkheid is waar de sector en investeerders op zoek naar waren en dat bieden we nu.’

‘Geen enkele partij – zelfs de uitbater Engie niet – wil de oudste 5 kerncentrales nog langer openhouden, wegens te duur en te onveilig. Maar omdat dit de voorbije jaren niet is voorbereid en er amper is geïnvesteerd, zijn er nu STEG-centrales (stoomen gasturbines, red.) nodig als overgang. Zo geven we vrije baan aan wind- en zonne-energie.

STEG-centrales hebben namelijk het voordeel van flexibiliteit. Je kan ze af en aan zetten, om zo de energie te produceren die je op dat moment niet uit hernieuwbare bronnen wint. Bij een kerncentrale lukt dat niet. De sluiting van de kerncentrales is dan ook geen doel op zich, maar een middel om te komen tot een duurzaam en welvarend land. Bevoorradingszekerheid en betaalbaarheid zijn topprioriteiten van de regering.’

2. Een tijd geleden zei Willem-Frederik Schiltz op deze pagina’s dat hij, hoewel een voorstander van de kernuitstap, op langere termijn nog steeds een rol zag voor kernenergie in onze energiehuishouding. Maken centrales van de nieuwe generatie, mee gedreven door de sterke nucleaire kennis in ons land, ook deel uit van uw toekomstbeeld?

Van Der Straeten: ‘Ons land investeert veel in nucleair onderzoek zoals in het onderzoekscentrum SCK CEN in Mol. Maar op dit moment zijn er geen projecten in de pijplijn die op korte of zelfs middellange termijn kunnen gerealiseerd of gecommercialiseerd worden. Daarom zetten we best in op bestaande technologieën en innovaties zoals batterijen, zonne- en windenergie, en interconnectie met buurlanden. Zij hebben hun meerwaarde en nut reeds bewezen. Bovendien worden ze steeds goedkoper en steeds performanter.’

3. Hoe belangrijk zijn kleinschalige installaties van zonnepanelen in de energiemix van na de kernuitstap?

Van Der Straeten: ‘Als wij tegen 2050 willen dat ons land volledig op hernieuwbare energie draait, moeten we ook onze energie in eigen handen houden. Nog maar 5% van de geschikte daken zijn benut. We gaan met Vlaanderen samenwerken om die doelstelling te halen. Tegelijkertijd zal ook het energienetwerk een stevige update moeten ondergaan de volgende jaren. Zo zorgen we dat burgers en bedrijven ook  mee kunnen profiteren van de investeringen.’

‘Als federale regering zijn we verantwoordelijk voor wind op zee. Zonet is de laatste windmolen gebouwd voor het SeaMade Offshore Windpark, goed voor een jaarlijkse capaciteit van 487 megawatt. Dat zijn bijna een half miljoen gezinnen die van elektriciteit worden voorzien en dat spaart 650.000 ton CO2-uitstoot uit. De totale geïnstalleerde offshore windcapaciteit in de Belgische Noordzee komt daarmee op 2262 megawatt!’

4. Heel wat van de bevoegdheden rond hernieuwbare energie zitten op het Vlaamse niveau, terwijl uw Vlaamse collega Zuhal Demir (N-VA) tot een partij behoort die de kernuitstap nooit genegen was. Hoe moeilijk, of noodzakelijk, wordt die samenwerking?

Van Der Straeten: ‘De uitdaging waar we als land voor staan is zo groot dat samenwerken noodzakelijk is. Dat verwachten de gezinnen en bedrijven van ons en dat ga ik ook doen. Alleen ben je sneller, maar samen raak je verder. Onmiddellijk na de eedaflegging heb ik ook met de Europees commissaris Margrethe Vestager een afspraak gemaakt omdat we ook Europa nodig hebben. Klimaat en economische relance gaan hand in hand.’

5. U bent een in energie gespecialiseerde groene politica. Dat maakt deze ministerpost ongetwijfeld historisch. Hoe gaat u om met de druk om de energieswitch tot een goed einde te brengen?

Van Der Straeten: ‘Ik heb 9 jaren op het terrein voor energiebedrijven gewerkt. Ik heb gezien dat de plannen rond hernieuwbare energie in de schuiven lagen, maar door de permanente onzekerheid en gebrek aan politieke keuze werden de investeringen keer op keer uitgesteld. Nu brengen we duidelijkheid en rust. Zo zorgen we dat al die Bob de Bouwers hun plannen concreet maken en gaan investeren. Dit zorgt voor veel jobs die we nodig hebben voor de relance.’