18 augustus 2017

Vijf vragen aan Bart Tommelein

“ER STAAT EEN REVOLUTIE TE WACHTEN”

1. U bent een groot voorstander van zonne-energie. Waarom? Met alle argumenten tegen (duur, niet krachtig genoeg, …) valt uw voorkeur op.

TOMMELEIN: Ik moet de eerste technologie nog tegenkomen waar er geen tegenstanders van zijn. Ik ben als Vlaams minister van Energie overtuigd van het potentieel van zon, naast wind en warmte, omdat het vandaag een van de meest kostenefficiënte vormen van energie is. En is het ook nog eens proper.

Dit jaar kwamen er 20.000 zonnepaneel-installaties bij, het dubbel van 2015. Dat cijfer spreekt voor zich: steeds meer Vlamingen zijn gewonnen voor de zon. De huidige zonnepanelen hebben geen subsidies meer nodig, aangezien de rendabiliteit van zonnepanelen er nog steeds op vooruit gaat en de kostprijs sterk gedaald is.

Ik stel me wel technologieneutraal op. Indien er morgen een andere technologie opduikt die fantastische resultaten neerlegt, dan sta ik daarvoor open. Maar nu ben ik een fan van zon.

2. Hoe denkt u dat we binnen 30 jaar met energie omgaan?

TOMMELEIN: Momenteel is ons energiemodel centraal, met kernenergie en fossiele brandstoffen als belangrijkste energiebronnen. Van hieruit zullen we we steeds meer evolueren naar een decentraal model, waarbij burgers zelf hun energie opwekken. Met behulp van zonnepanelen op hun dak – of dat van een ander – , een participatie in een lokaal windpark, en een elektrische auto voor de deur die fungeert als batterij. Als we de reservecapaciteit van deze autobatterijen goed kunnen gebruiken – opladen als de stroom goedkoop is, terug afladen als er minder stroom beschikbaar is – kan dit de energieprijs op termijn zelfs verlagen.

Dat decentrale model biedt enorme mogelijkheden voor huiselijk gebruik. Het is niet toevallig dat elektrische autobouwer Tesla bezig is met de ontwikkeling van huisbatterijen. En zij niet alleen. In Duitsland staan talloze spelers klaar om elk huis aan een batterij te hangen. Grootste belemmering blijft de prijs, maar de technologie wordt alsmaar beter en de prijzen zakken stelselmatig.

De marktwerking die deze huisbatterijen voortstuwt is karakteriserend voor de revolutie die ons te wachten staat. Het decentraal energiemodel doet ons dromen van een maatschappij waar we voor huiselijk stroomgebruik niet meer afhankelijk zijn van dure en gevaarlijke kerncentrales, maar heer en meester zijn over onze eigen energie.

3. Specialisten vinden kernenergie en hernieuwbare stroom moeilijk combineerbaar. De constante blok nucleaire energie duwt de zonnepanelen, … in een bijrol, waardoor ook investeerders terughoudend zijn.

TOMMELEIN: Vor een positief investeringsklimaat voor hernieuwbare energie is deze situatie inderdaad niet optimaal. Wat mij betreft mag er snel een duidelijke boodschap komen over de kernuitstap. Maar we bevinden ons in een overgangsfase. We moeten ervoor zorgen dat onze regio er klaar voor is wanneer we in 2025 uit kernenergie stappen. We mogen ook niet op een paard wedden. Wanneer je inzet op één enkele energiebron, voer je geen doordacht energiebeleid. Daarom zet ik als groene liberaal naast zon, ook in op wind, warmte en diepe geothermie.

4. Er blijken nergens zoveel zonnepanelen te staan als in Vlaanderen. Heeft de oversubisidiëring van in de beginjaren dan toch een voordeel betekend?

TOMMELEIN: We doen het in Vlaanderen met 250.000 zonnepaneel-installaties inderdaad zeer goed, maar de omliggende landen zitten ons op de hielen, hoor. Ik geloof dat de subsidiëring van zonnepanelen nodig was, maar dat ze niet op tijd is aangepast, met de gekende gevolgen. We doen het erg goed doen op Europees vlak, maar we torsen een schuld mee én het draagvlak voor hernieuwbare energie stond door die oversubsidiëring op een heel laag pitje.

5. De Klimaatzaak wil de regering een proces aandoen wegens de hoge CO2-uitstoot. Heeft de overheid inderdaad een verantwoordelijkheid naar haar burgers om de klimaatopwarming tegen te gaan?

TOMMELEIN: Uiteraard heeft de overheid een verantwoordelijkheid, en we zijn hier ook mee bezig. We kunnen het ons niet permitteren om te wachten met actie ondernemen. De uitdagingen waren gisteren al even groot als vandaag.
Voor mij is energie-efficiëntie prioritair, woningen moeten beter geïsoleerd zijn. Hernieuwbare energie volgt op de voet.

Ook de verkeersfiscaliteit hebben we vorig jaar hervormd naar een systeem met duidelijke keuzes. Wie vanaf begin 2016 voor een vervuilende dieselwagen koos, betaalt meer. Wie voor een zuinige benzinewagen koos, betaalt minder. Wie voor CNG, waterstof, plug-in hybride of elektrisch koos, betaalt helemaal niets. Daarnaast geven we sinds begin 2016 een zero emissie-bonus voor wie met een elektrische of een waterstofwagen rijdt. Tegen 2020 moet minimaal 10% van de nieuw aangekochte wagens elektrisch aangedreven zijn. Tegen dan komen er ook 5.000 extra nieuwe publieke laadpunten, of minstens 1 per gemeente.
We zitten als Vlaamse regering niet stil, al geef ik toe dat er nog veel werk op de plank ligt.